De woningmarkt in Vlaanderen is de laatste jaren aanzienlijk veranderd. Waar vroeger open bebouwingen en rijhuizen het straatbeeld bepaalden, zijn appartementen nu steeds vaker de norm, vooral in stadscentra en dorpskernen. Uit recente cijfers blijkt dat in 37 van de 300 Vlaamse gemeenten appartementen nu het meest voorkomende type woning zijn, een verdubbeling sinds 2014.
Meer appartementen dan woningen in Vlaamse gemeenten
De groei van appartementen is opmerkelijk. Vorig jaar werden er in Vlaanderen ongeveer 36.000 nieuwe woningen gebouwd, waarvan maar liefst driekwart appartementen waren. Deze stijging is bijzonder zichtbaar in provincies zoals Antwerpen, waar 37 procent van de woningen nu uit appartementen bestaat. Appartementen zijn goed voor 30 procent van het totale woningbestand in Vlaanderen, en dit aandeel blijft nog groeien.
In steden zoals Gent en Turnhout, maar ook in kleinere gemeenten zoals Herentals en Geel, zien we steeds meer appartementen verschijnen. In Gent bijvoorbeeld, bestaat nu 43 procent van het woningaanbod uit appartementen. Tien jaar geleden waren rijhuizen en open bebouwingen nog dominant, maar dat is nu drastisch veranderd.
Waarom kiezen voor appartementen?
Er zijn verschillende redenen voor de toename van appartementen in stads- en dorpskernen. Eén daarvan is de beperkte ruimte voor nieuwbouwprojecten. Door schaarste aan bouwgronden, vooral in stedelijke gebieden, is de oplossing vaak om hoger te bouwen in plaats van uit te breiden. Appartementen kunnen op een relatief klein oppervlak meer wooneenheden bieden, wat ideaal is voor locaties waar ruimte schaars is.
Daarnaast sluiten appartementen beter aan bij de veranderende woonbehoeften. Steeds meer mensen, vooral jongere generaties en ouderen, kiezen voor het gemak en de voorzieningen die appartementen bieden. Ook projectontwikkelaars zien in appartementen meer potentie, omdat ze efficiënter te ontwikkelen zijn en beter inspelen op de vraag naar woonruimte in centraal gelegen gebieden.
Uitdagingen voor nieuwbouwprojecten
Hoewel appartementen populair zijn, wordt de nieuwbouw van woningen en appartementen geconfronteerd met enkele uitdagingen. Vergunningsproblemen, stijgende kosten van bouwmaterialen en hogere lonen hebben de bouwsector onder druk gezet. Ook de stijgende rente speelt een rol. Hierdoor is het aantal vergunde nieuwbouwwoningen en appartementen dit jaar gezakt naar het laagste niveau sinds 1998. Dit heeft vooral invloed op de timing van toekomstige projecten.
Toch is de impact van deze uitdagingen nog niet zichtbaar in de huidige cijfers, aangezien de meeste appartementen die in de statistieken voorkomen, reeds voor 2024 zijn opgeleverd. Het is echter duidelijk dat de combinatie van vergunningsproblemen en hogere kosten op de lange termijn gevolgen zal hebben voor het aantal nieuwe bouwprojecten.
Wat betekent dit voor de huizenjagers en de projectontwikkelaars?
Voor huizenjagers betekent dit dat het aanbod aan nieuwe woningen, vooral rijhuizen en open bebouwingen, beperkt is en waarschijnlijk beperkt zal blijven. Appartementen daarentegen zullen steeds meer de standaard worden, vooral in steden en gemeenten waar de ruimte beperkt is. Voor projectontwikkelaars bieden appartementen dan ook een kans om in te spelen op de veranderende vraag, maar de uitdagingen in de bouwsector kunnen vertragingen en hogere kosten met zich meebrengen.
In de Brusselse rand, waar open bebouwingen nog dominant zijn, is de weerstand tegen hoogbouw groter. Lokale besturen geven vaak minder snel vergunningen af voor appartementen, waardoor de ontwikkeling daar langzamer verloopt dan in andere delen van Vlaanderen.
Wat kunnen we concluderen
De toename van appartementen in Vlaanderen is een duidelijk teken van de veranderende woningmarkt. Appartementen zijn in steeds meer gemeenten het dominante woningtype en spelen in op de behoefte aan efficiënte en betaalbare woonoplossingen. Voor zowel huizenjagers als projectontwikkelaars biedt deze trend kansen, maar ook uitdagingen. Het is nu aan lokale besturen, bouwbedrijven en vastgoedadviseurs zoals Gilles Vastgoed om de balans te vinden tussen vraag, aanbod en de bouwmogelijkheden in deze nieuwe realiteit.
